Opera buffa en Mozart
Opera buffa en Mozart
De Opera buffa en Mozart zijn nauw met elkaar verbonden. Mozart bracht dit opera genre in zijn tijd tot een ongekende hoogte.
De in Salzburg geboren componist WOLFGANG AMADEUS MOZART (1756–1791) componeerde zes komische opera's waarvan "Lo sposo deluso“ uit 1783 slechts in fragmenten bewaard is gebleven.
Met zijn jeugdwerken "La finta semplice“ (1768) en "La finta giardiniera“ (1775) waren geheel in de traditionele opera buffa stijl geschreven. Met„Le nozze di Figaro“ (1786), "Don Giovanni“ (1787) en "Così fan tutte“ (1790) creëerde Mozart meesterwerken die tot op heden als standaard repertoire in elk operahuis te beluisteren zijn.
De eerste Opera buffa „La serva padrona“ (1734), schreef de Italiaanse componist GIOVANNI BATTISTA PERGOLESI (1710–1736).
De Opera Buffa was het tegenovergestelde van de"opera seria" de meer serieuze en dramatische opera. De intermezzi uit de "opera seria" vormden de basis voor voor de opera buffa samen met komediespelen uit Napels.
De intermezzi waren korte en luchtige mini opera's bedoeld om in de pauze van een opera seria gespeeld te worden.
De hoofdpersonen stamden vaak uit de luchtige Commedia dell'arte met karakteristieke types en alledaagse scenes zoals intriges, jaloezie en overspel.
CARLO GOLDONI (1707–1793) was de eerste libretto schrijver die de personages een uitgediept karakter gaf.
In de opera buffa waren persiflages en spot op de dramatiek van de serieuze opera erg geliefd. Er werden in de komische opera geen castraten ingezet om virtuose en dramatische aria's ten gehore te brengen maar zangensembles afwisselend met gezongen teksten. Terwijl in de opera seria (serieuze opera) de hoge castraatstem gevraagd was, gaf men in de opera buffa de voorkeur aan de lage stem, bijvoorbeeld de "basso buffo". Ook het gebruik van dialecten en citaten uit andere talen werden graag ingezet. Het parlando (spreekgezang) en effecten als niezen en gapen versterkten de handeling.
Karakteristiek voor de opera buffa waren de twee grote finales in Vaudeville stijl of een rondo-finale. Ook Mozart handhaafde de twee finale's waarbinnen hij zijn hele compositorische kunnen ten toon stelde. De finales van Le nozze di Figaro zijn de ongeëvenaarde top van ensemble kunst.
De bezetting voor de opera buffa was standaard: 7 hoofdpersonen waarvan meestal 4 mannen en 3 vrouwen.
Met de komische opera's van Mozart werd het hoogtepunt van de opera buffa stijl bereikt. In de 19e eeuw verloor deze toonaangevende stijl de belangstelling van het publiek.
Lorenzo Da Ponte, 1749 -1838 was een Italiaans schrijver en dichter. Hij schreef het libretto voor in totaal 28 opera's voor elf verschillende componisten, waaronder drie van de bekendste opera's van Mozart,
Nadat Da Ponte in 1781 op aanbeveling van Antonio Salieri als schrijver van libretti werd benoemd, volgden zijn eerste grote succes met het bewerken van een komedie van Pierre Beaumarchais tot het libretto van de opera Le nozze di Figaro van Mozart. Daarna volgden Don Giovanni en Così fan tutte.
Andere componisten waarvoor Da Ponte het libretto schreef waren onder andere Salieri, Vincento Righini, Giuseppe Gazzaniga, Vicente Martín y Soler, Stephen Storace, Antonio Brunetti en Joseph Weigl.
Da Ponte hete oorspronkelijk Emanuele Conegliano en werd in Ceneda bij Venetië geboren uit joodse ouders. In 1763 werd hij gedoopt in de katholieke kerk en nam de naam van de plaatselijke bisschop aan: Lorenzo Da Ponte. In 1737 werd hij tot priester gewijd en werd vervolgens docent in de literatuur en de retoriek. Hij werd in 1776 vanwege zijn radicale ideeën voor vijftien jaar uit de republiek Venetië verbannen op beschuldiging van liederlijk gedrag. Hoewel hij katholiek priester was, had hij een maîtresse en twee kinderen.
„La finta semplice“ (Opera buffa in drie Akten) is een van de eerste jeugdwerken die de 12 jarige Mozart schreef voor het theater. De première vond plaats in 1769 in Salzburg. Oorspronkelijk was de première voor Wenen gedacht maar door intriges moest de uitvoering naar Salzburg worden verschoven. De opera raakte in de vergetelheid en werd pas herontdekt in de 20e eeuw.
„La finta giardiniera“ ( Dramma giocoso in drie Akten) De première vond plaats in München in 1775 tijdens het carnavals seizoen.
Het Libretto was geschreven door GIUSEPPE PETROSELLINI en was al eerder vertoond door andere componisten.
„Le nozze di Figaro“ (Commedia per musica in 4vier Akten) De première vond plaats in 1786 aan het Burgtheater in Wenen.
Het werd Mozart's eerste samenwerking met de librettist LORENZO DA PONTE (1749–1838).
„Don Giovanni“ (Dramma giocoso in twee Akten) de tweede opera die Mozart schreef in samenwerking met DA PONTE naar aanleiding van het grote succes met Le nozze di Figaro en werd voor het eerst uitgevoerd in 1737 in Praag. De inhoud orienteerde zich op de Don Juan mythe die vanaf de 17e eeuw een geliefd onderwerp voor het theater was.
„Così fan tutte“ („So machen es alle“, Dramma giocoso in twee Akten) ist de derde en laatste schreef. De première vond plaats in 1790 aan het Burgtheater in Wenen en werd opnieuw een groot succes.
Andere grote componisten die in dit genre actief waren zijn onder andere: Alessandro Scarlatti en Nicola Logroscino.
Naast Mozart vinden we een hoogtepunt in dit operagenre bij Gioacchino Rossini, met "Il barbiere di Siviglia". Aan het eind van de 19e eeuw was een laatste opleving van de opera buffa met Falstaff van G.Verdi in 1893.
De in Salzburg geboren componist WOLFGANG AMADEUS MOZART (1756–1791) componeerde zes komische opera's waarvan "Lo sposo deluso“ uit 1783 slechts in fragmenten bewaard is gebleven.Jeugdwerken
Met zijn jeugdwerken "La finta semplice“ (1768) en "La finta giardiniera“ (1775) waren geheel in de traditionele opera buffa stijl geschreven. Met„Le nozze di Figaro“ (1786), "Don Giovanni“ (1787) en "Così fan tutte“ (1790) creëerde Mozart meesterwerken die tot op heden als standaard repertoire in elk operahuis te beluisteren zijn.
De eerste Opera Buffa, Pergolesie
De eerste Opera buffa „La serva padrona“ (1734), schreef de Italiaanse componist GIOVANNI BATTISTA PERGOLESI (1710–1736).
De Italiaanse opera
De Italiaanse opera en vooral de "opera seria" was in de 18e eeuw de meest populaire muziekvorm in Europa met uitzondering van Frankrijk.De Opera Buffa was het tegenovergestelde van de"opera seria" de meer serieuze en dramatische opera. De intermezzi uit de "opera seria" vormden de basis voor voor de opera buffa samen met komediespelen uit Napels.
De intermezzi uit de opera seria
De intermezzi waren korte en luchtige mini opera's bedoeld om in de pauze van een opera seria gespeeld te worden.
De hoofdpersonen stamden vaak uit de luchtige Commedia dell'arte met karakteristieke types en alledaagse scenes zoals intriges, jaloezie en overspel.
CARLO GOLDONI (1707–1793) was de eerste libretto schrijver die de personages een uitgediept karakter gaf.
In de opera buffa waren persiflages en spot op de dramatiek van de serieuze opera erg geliefd. Er werden in de komische opera geen castraten ingezet om virtuose en dramatische aria's ten gehore te brengen maar zangensembles afwisselend met gezongen teksten. Terwijl in de opera seria (serieuze opera) de hoge castraatstem gevraagd was, gaf men in de opera buffa de voorkeur aan de lage stem, bijvoorbeeld de "basso buffo". Ook het gebruik van dialecten en citaten uit andere talen werden graag ingezet. Het parlando (spreekgezang) en effecten als niezen en gapen versterkten de handeling.
Karakteristiek voor de opera buffa waren de twee grote finales in Vaudeville stijl of een rondo-finale. Ook Mozart handhaafde de twee finale's waarbinnen hij zijn hele compositorische kunnen ten toon stelde. De finales van Le nozze di Figaro zijn de ongeëvenaarde top van ensemble kunst.
De bezetting voor de opera buffa was standaard: 7 hoofdpersonen waarvan meestal 4 mannen en 3 vrouwen.
Met de komische opera's van Mozart werd het hoogtepunt van de opera buffa stijl bereikt. In de 19e eeuw verloor deze toonaangevende stijl de belangstelling van het publiek.
De "Da Ponte" opera's van Mozart
Lorenzo Da Ponte, 1749 -1838 was een Italiaans schrijver en dichter. Hij schreef het libretto voor in totaal 28 opera's voor elf verschillende componisten, waaronder drie van de bekendste opera's van Mozart,Nadat Da Ponte in 1781 op aanbeveling van Antonio Salieri als schrijver van libretti werd benoemd, volgden zijn eerste grote succes met het bewerken van een komedie van Pierre Beaumarchais tot het libretto van de opera Le nozze di Figaro van Mozart. Daarna volgden Don Giovanni en Così fan tutte.
Andere componisten waarvoor Da Ponte het libretto schreef waren onder andere Salieri, Vincento Righini, Giuseppe Gazzaniga, Vicente Martín y Soler, Stephen Storace, Antonio Brunetti en Joseph Weigl.
Da Ponte's liederlijk gedrag
Da Ponte hete oorspronkelijk Emanuele Conegliano en werd in Ceneda bij Venetië geboren uit joodse ouders. In 1763 werd hij gedoopt in de katholieke kerk en nam de naam van de plaatselijke bisschop aan: Lorenzo Da Ponte. In 1737 werd hij tot priester gewijd en werd vervolgens docent in de literatuur en de retoriek. Hij werd in 1776 vanwege zijn radicale ideeën voor vijftien jaar uit de republiek Venetië verbannen op beschuldiging van liederlijk gedrag. Hoewel hij katholiek priester was, had hij een maîtresse en twee kinderen.
De Opera buffa en Mozart
La finta semplice (1768)
„La finta semplice“ (Opera buffa in drie Akten) is een van de eerste jeugdwerken die de 12 jarige Mozart schreef voor het theater. De première vond plaats in 1769 in Salzburg. Oorspronkelijk was de première voor Wenen gedacht maar door intriges moest de uitvoering naar Salzburg worden verschoven. De opera raakte in de vergetelheid en werd pas herontdekt in de 20e eeuw.
La finta giardiniera (1775)
„La finta giardiniera“ ( Dramma giocoso in drie Akten) De première vond plaats in München in 1775 tijdens het carnavals seizoen.
Het Libretto was geschreven door GIUSEPPE PETROSELLINI en was al eerder vertoond door andere componisten.
Le nozze di Figaro (1786)
„Le nozze di Figaro“ (Commedia per musica in 4vier Akten) De première vond plaats in 1786 aan het Burgtheater in Wenen.Het werd Mozart's eerste samenwerking met de librettist LORENZO DA PONTE (1749–1838).
Don Giovanni (1787)
„Don Giovanni“ (Dramma giocoso in twee Akten) de tweede opera die Mozart schreef in samenwerking met DA PONTE naar aanleiding van het grote succes met Le nozze di Figaro en werd voor het eerst uitgevoerd in 1737 in Praag. De inhoud orienteerde zich op de Don Juan mythe die vanaf de 17e eeuw een geliefd onderwerp voor het theater was.
Così fan tutte (1790)
„Così fan tutte“ („So machen es alle“, Dramma giocoso in twee Akten) ist de derde en laatste schreef. De première vond plaats in 1790 aan het Burgtheater in Wenen en werd opnieuw een groot succes.
Andere grote componisten in de Opera buffa
Andere grote componisten die in dit genre actief waren zijn onder andere: Alessandro Scarlatti en Nicola Logroscino.
Naast Mozart vinden we een hoogtepunt in dit operagenre bij Gioacchino Rossini, met "Il barbiere di Siviglia". Aan het eind van de 19e eeuw was een laatste opleving van de opera buffa met Falstaff van G.Verdi in 1893.
Reactie plaatsen