05 september 2018

Raymond Janssen over The Star Wars Suites & Opera Gala

Algemeen Dagblad, Brabants Dagblad -Theaterbijlage

‘Mijn musici brengen publiek in vervoering’

AMSTERDAM – Raymond Janssen over The Star Wars Suites & Opera Gala, laat er geen twijfel over bestaan. ,,De muziek van Star Wars is uniek. En medeverantwoordelijk voor het succes van de filmreeks.” Een gesprek over gedrevenheid en zijn voortdurende streven naar kwaliteit. ,,Mijn muzikanten zijn artiesten. Dat voel je. Ze houden van de bühne.” Dit najaar staat de Nederlandse dirigent met uitvoeringen van The Star Wars Suites en een groots Opera Gala in onder meer het Concertgebouw. ,,We bereiken een nieuw publiek. Daar ben ik trots op.”

Janssen is een makkelijke prater. ,,Je hoeft weinig vragen te stellen”, zegt hij lachend. Muziek speelt dan ook de hoofdrol in zijn leven. Hij ontleent er zijn volledige bestaansrecht aan. De dirigent heeft in Nederland een indrukwekkende staat van dienst. Janssen maakt jaarlijks furore met kerstconcerten, is bekend door begenadigde uitvoeringen van de Matthäus Passion en draait tegelijkertijd zijn hand niet om voor vernieuwende projecten. In 2011 schitterde hij bijvoorbeeld met koor en groot orkest tijdens de Queen Experience in het Gelredome en hij vertaalde de epische muziek van The Lord of the Rings trilogie naar een spectaculaire concertreeks. De dirigent oogstte tevens veel lof met zijn uitvoering van de Carmina Burana. Hij blijft er bescheiden onder. ,,Je moet je elke keer opnieuw bewijzen. We spelen elk concert alsof het de eerste keer is. Dat moet. Ik ben dat aan mijn publiek verplicht.” Dit najaar schittert hij samen met 150 musici in onder meer het prestigieuze Concertgebouw. ,,Met de muziek uit Star Wars. Geschreven door de ongeëvenaarde componist John Williams.” Geen sinecure, aldus Janssen. Zijn de stukken gecompliceerd? Hij zwaait met zijn armen en zoekt naar woorden. ,,Elk muziekstuk is moeilijk op zijn eigen manier”, vervolgt hij resoluut. ,,Maar de Star Wars partituren zijn groot. Ik noem ze complex. We hebben extra repetitietijd ingeruimd om tot een perfecte uitvoering te komen.” Dat is nodig volgens Janssen. ,,Voor mijn musici zijn de uitvoeringen zwaar. Intensief. Alleen toppers kunnen dit aan. Ik selecteer mensen met drive. Musici die graag voorstellingen geven, het publiek in vervoering brengen en niet alleen voor een salaris spelen. Alleen dan bereik ik de kwaliteit die ik nastreef. We spelen nooit op routine. Voor mij is het elke dag première.”

Opera Gala

Zijn de Star Wars Suites een vreemde eend in de klassieke bijt? ,,Absoluut niet. In een tijd dat veel filmmakers kozen voor muziek op basis van synthesizers, liet Williams zich inspireren door de muziekstijl van de jaren twintig. De tijd van de grote orkesten.” Janssen kan zijn enthousiasme nauwelijks onderdrukken. ,,Juist doordat hij geen synthesizers inzet, zijn de partituren bij uitstek geschikt voor live uitvoeringen. Het publiek ondergaat een zeer intense luisterervaring. De muziek is krachtig en brengt de kosmos en de ruimte treffend voor het voetlicht. Zonder deze muziek had de Star Wars filmreeks nooit zoveel succes gehad. Het vormt er een integraal onderdeel van. Williams is een absolute vakman en behoort nog altijd – in mijn ogen – tot de vijf beste componisten van dit moment.” Naast de Star Wars Suites staat Janssen ook met een spectaculair Opera Gala in het Concertgebouw. ,,Een heel ander genre”, aldus de dirigent. ,,Maar minstens zo indrukwekkend. We spreken er alle leeftijden mee aan.” Op de vraag of het gala alleen bedoeld is voor liefhebbers van klassieke muziek reageert hij fel. ,,Absoluut niet”, zegt hij bijna verontwaardigd. Janssen benadrukt dat hij alleen de meest wereldberoemde stukken tijdens het Opera Gala ten gehore brengt. ,,Iedereen kent bijvoorbeeld het Slavenkoor van Verdi. Dat is heel populair. We spelen alleen hoogtepunten uit de opera geschiedenis die iedereen kent en wil horen.” De vraag naar zijn persoonlijke favoriet zorgt voor een denkrimpel op zijn voorhoofd. ,,Moeilijke vraag”, verzucht Janssen. ,,Ik vind Carmen van Bizet prachtig en het spectaculaire Gloria all’Egitto. Maar eigenlijk heb ik geen specifieke voorkeur.” Het grote publiek weet massaal de weg naar zijn concerten te vinden. Ook voor het Opera Gala en de Star Wars concerten is de vraag naar kaarten nu al erg groot. ,,Zeker voor The Star Wars Suites had ik dat wel verwacht. Het is een thema dat bij veel mensen tot de verbeelding spreekt. De muziek is zeer herkenbaar. Ouderen kennen de films uit hun jongere jaren, maar ook recentelijk zijn nog films uitgebracht. Dat maakt de doelgroep erg breed.” De verwachtingen van het publiek zijn hoog. ,,Nee, daar ervaar ik geen spanning van”, zegt Janssen. ,,Het maakt mijn gedrevenheid alleen maar groter.”