Componisten Barok

De Barok was een bijzonder creatieve periode. De opera werd geboren, orkesten werden uitgebreid en er ontstonden nieuwe mogelijkheden voor de instrumentale muziek. De nieuwe trend kwam uit Italië en werd snel overgenomen door de andere Europese landen. Naast de muziek en zijn componisten vinden we Shakespeare en Cervantes in de literatuur en Newton in de wetenschap.

De geboorte van de monodie

Prima prattica

In de renaissance muziek werden gelijkwaardige partijen met elkaar verweven tot een geheel.

Seconda prattica

Een vernieuwing van de Barok, een solostem boven een eenvoudige begeleiding van instrumenten of klavier. Deze begeleiding bestond uit een bas lijn waarboven akkoorden werden ingevuld. Basso continuo, ofwel doorlopende bas.

De combinatie van solist en basso continuo kreeg de naam monodie. De monodie gaf tal van nieuwe mogelijkheden omdat de solist meer ruimte kreeg om zijn partij naar eigen inzicht uit te werken. Dit was in de polyfonie ondenkbaar.

Opera een nieuw genre in de Barok

Het was de monodie die muzikaal drama - opera - mogelijk maakte. Door de vrijheid die ontstond voor de solist en het toevoegen van recitatieven ontstond de “Aria”.

De aaneenschakeling van aria’s, recitatieven, en instrumentale intermezzo’s vormden een verhalend spektakel.

De Florentijnse componisten en dichters die waren aangesloten bij de Camarata, (een groep intellectuelen, met interesse voor de oude Grieken) waren de grondleggers voor de opera.

De eerste opera’s werden uitgevoerd in prive sfeer tijdens bruiloften en feesten. Venetië opende in 1638 haar eerste operahuis en Hamburg volgde in 1678. De uitvoeringen werden steeds spectaculairder waarbij enorme bedragen werden uitgegeven aan decors en kostuums.

Instrumentale muziek in de Barok

De grote en kleine hoven in Europa onderhielden kamerensembles als status symbool.

Om het hof te vermaken tijdens feesten en diners kwam er een grote vraag naar sonates en concerten. De viool werd het meest bespeelde instrument en had weer tot gevolg dat de grote vioolbouwers in Italië zoals Stradivarius, Amati en Guarneri hoogtij vierden.